Bardzo często zabawa kojarzona jest wyłącznie z czynnościami podejmowanymi w celach rozrywkowych. Tymczasem stanowi ona podstawę do wszelkich oddziaływań edukacyjnych i wychowawczych w pracy z dziećmi. Nie bez przyczyny wiek przedszkolny, nazywany jest właśnie wiekiem zabawy.
Zabawa jest podstawową aktywnością człowieka, sprzyjającą jego wszechstronnemu rozwojowi. Już od 4 miesiąca życia dziecko zaczyna bawić się swoimi paluszkami. Około 10 miesiąca życia pojawiają się pierwsze zabawy naśladowcze. Dziecko obserwuje ruchy dorosłych i podejmuje próby ich odtworzenia.
W wieku 2 lat ważną rolę w aktywności dzieci zaczynają mieć zabawy konstrukcyjne. Wiek przedszkolny to okres bardzo wzmożonego rozwoju dziecięcej zabawy.
Zaczyna ona także pełnić bardzo ważną rolę społeczną bowiem w wieku 3-4 lat dzieci zaczynają bawić się ze sobą, a nie jak miało to miejsce dotychczas – obok siebie.
W wychowaniu przedszkolnym wyróżniamy zabawy kierowane, jak np. zabawy dydaktyczne i muzyczno-ruchowe. To zabawy, które mają określone zasady i są prowadzone pod nadzorem nauczyciela.
Druga grupa, to zabawy swobodne, takie jak np. zabawy manipulacyjne podejmowane spontanicznie i bez udziału osoby dorosłej. Często taki rodzaj aktywności jest uważany przez rodziców za nieefektywny i wręcz zbędny. Jednak jego rola w rozwijaniu kreatywności i budowaniu relacji społecznych jest nieoceniona. Nie bez powodu jest to jeden z ulubionych sposobów spędzania czasu przez młodsze dzieci.
Każda zabawa podejmowana przez dziecko wpływa pozytywnie na jego rozwój. W zależności od rodzaju podejmowanych działań, rozwija: percepcje, funkcje poznawcze, sprawność motoryczną, uczy przestrzegania zasad i funkcjonowania w grupie, ułatwia wyrażanie emocji.
Należy pamiętać, że dziecko uczy się właśnie poprzez zabawę i to ona powinna stanowić główny sposób jego aktywności. Czas przeznaczony na zabawę nigdy nie jest czasem straconym.
Pedagog Klaudia Sokołowska-Baryś dla Marioinex Edukacja