W świetle nowych wydarzeń i olbrzymiego skandalu nazwanego #PandoraGate warto ponownie pochylić się nad tematem bezpieczeństwa cyfrowego naszych dzieci.
Od dłuższego czasu pedagodzy biją na alarm. W większości szkół obowiązują restrykcyjne zasady korzystania z telefonów komórkowych. Nieustannie też przeprowadzane są zajęcia i działania profilaktyczne z zakresu bezpiecznego korzystania z Internetu. Niestety problem ten bardzo często jest bagatelizowany przez środowisko rodzinne, które jak wiemy, ma znaczący wpływ na funkcjonowanie młodego człowieka.
Z badań wynika, iż około 91% dzieci od 10 do 15 roku życia codziennie używa smartfona[1]. Zdecydowana większość na co dzień przegląda treści w serwisie YouTube. Coraz częściej dzieci korzystają też z portali społecznościowych typu Instagram czy TikTok, gdzie śledzą swoich idoli oraz porozumiewają się za pomocą Messengera czy Discorda. Tymczasem aż 69%[2] nastolatków przyznaje, że ich rodzice nie używają narzędzi do tzw. ochrony rodzicielskiej. Dorośli nie tylko nie kontrolują ilości czasu spędzanego przed ekranem, ale co gorsza nie mają pojęcia jakie treści przegląda czy z kim rozmawia ich dziecko. Co więcej w aż 39%[3] domów nie obowiązują żadne zasady dotyczące korzystania z Internetu.
Dzieci w różnym wieku oglądają patostreamy, czyli transmisje na żywo, podczas których prezentowane są wulgarne, przemocowe i szkodliwe treści. Ich autorzy imponują młodym odbiorcom swoim zachowaniem, popularnością oraz zarabianymi w ten sposób dużymi sumami pieniędzy. Co przerażające część uczniów klas młodszych zna co najmniej jednego patostreamera. Dotychczas byli promowani w przestrzeni publicznej – brali udział w wywiadach, reklamowali różne marki i produkty. Dzieci oglądają ich streamy, obserwują konta w mediach społecznościowych, nierzadko próbują nawiązać z nimi kontakt. Co gorsza często zdaje się, że nie dostrzegają w tych treściach niczego niepokojącego. Niejednokrotnie je naśladują: podejmują zachowania ryzykowne, obrażają rówieśników, stosują przemoc psychiczną, np. nazywają „sześćdziesioną”[4] dzieci, które zgłaszają jakiś problem nauczycielowi.
Afera #PandoraGate ujawniła nieznane dotąd, jeszcze mroczniejsze oblicze patostreamów i ich twórców. W sieci pojawiły się materiały wskazujące, że prawdopodobnie kilku z nich w co najmniej niewłaściwy sposób pisało z osobami poniżej 15 r.ż. Część z nich otrzymywała też nagie zdjęcia od małoletnich fanek. Obecnie sprawę bada prokuratura.
W świetle tych informacji naprawdę warto zastanowić się czy odpowiednio chronimy nasze dzieci przed niebezpieczeństwami cyfrowego świata. Należy pamiętać, że nawet najlepsze narzędzia ochrony rodzicielskiej nie zastąpią zainteresowania, rozmowy i podstawowych zasad panujących w domu rodzinnym.
[1] Badania Założycielskiego Krajowego Instytutu Mediów, Warszawa 2022
[2] Lange R. [red.], Raport z ogólnopolskiego badania uczniów NASTOLATKI 3.0, Warszawa 2021, s. 103
[3] Tamże, s. 105
[4] określenie używane przez przestępców, oznacza donosiciela